Bibliotheca Surinamica noem ik mijn collectie van zeldzame en bijzondere boeken die te maken hebben met Suriname. Toen ik opgroeide in Amsterdam-West waren boeken geen vanzelfsprekende dingen die iedereen zomaar in de kast had staan. Voor informatie was er eigenlijk maar een plek waar we terecht konden: de Openbare Bibliotheek. Wie opzoek ging naar boeken over Suriname moest heel lang zoeken. Over Indonesie vond je er honderden boeken, rij na rij; over Suriname waren er misschien drie of vier boeken. Jarenlang heb ik met de gedachte rondgelopen dat er domweg geen boeken over Suriname bestonden.
Wie Surinamica verzamelt weet dat er heel veel boeken zijn maar dat ze uitermate moeilijk te vinden zijn. De boeken die in Suriname gedrukt zijn verschenen in een zeer kleine oplage. Ook de invloed van het tropische klimaat deed de boeken geen goed. Veel Suriname-boeken die in Nederland verschenen, hadden ook maar kleine oplagen en waren niet op het grote publiek gericht. Een andere, niet onbelangrijke verklaring waarom het zo lastig is Surinamica te vinden was dat veel belangrijke Surinamica niet in Nederland verschenen en ook niet door Nederlanders geschreven waren: bijvoorbeeld Maria Sybilla Merian, Stedman, Benoit, Bonaparte, Kappler en de vele publicaties van Duitse missionarissen om maar een paar voorbeelden te noemen.
De Suriname collectie van de Universiteits Bibliotheek van de UvA telt maar liefst 8000 titels (incl. tijdschriften en kranten e.d.). Het mooiste aan het verzamelgebied Suriname is dat je, ook na 25 jaar verzamelen, nog steeds boeken tegenkomt waarvan je het bestaan nooit had kunnen vermoeden. En nog steeds zijn er titels die je kent uit de bibliotheken maar die je nog nooit te koop hebt gezien. Outalissi van Lefroy, naar verluidt de eerste roman die in Suriname geschreven is, heb ik nooit ergens gezien. De Verandering der Surinaamsche Insecten van Maria Sybilla Merian kost inmiddels tonnen en is inmiddels buiten bereik. Er zijn nog zovele gaten in mijn collectie. Ik heb niet de illusie dat er ooit een complete Bibliotheca Surinamica zal onstaan. Maar we blijven door zoeken naar alle parels en pareltjes die ergens in stoffige boekenkasten verscholen liggen.
Hier onder heb ik een absoluut willekeurige selectie van, naar mijn idee, bijzondere Surinamica gemaakt: romans, naslagwerken, almanakken, bijbels of fotoboeken. Geschreven in het Nederlands, Engels, Duits, Frans, Italiaans, Zweeds, Sranan Tongo of Spaans. Er zitten boeken bij die me aan de rand van het fallissement hebben gebracht maar er zitten ook titels bij die fl. 5,– hebben gekost. Dat wil niet betekenen dat ze daarom minder zeldzaam of dierbaar zijn. Dierbaar zijn ze me allemaal. Ik ben altijd benieuwd naar reacties, suggesties of collecties van andere verzamelaars.
Buku - Bibliotheca Surinamica 
Eddy Raymann said:
Beste Carl Haarnack,
Ik kwam uw naam voor het eerst tegen toen ik u zondag op TV zag in een aflevering van De Slavernij. Ik was onder de indruk van uw boeken(kasten) en zag tot mijn plezier boeken als Het Groote Negerboek enJoe de Gauwdief voorbijkomen en ik zag ook Epaminondas in een kast staan. Via Google kwam ik vandaag bij BUKU terecht, een site die ik al vaker bezocht had vanwege mijn interesse in boeken zoals genoemd. Ik ‘verzamel’ zelf vooral kinderboeken (zowel proza als strips) met negertjes erin, als ik dat zo mag zeggen. Ik verzamel niet speciaal boeken over Suriname, de slavernij, of de geschiedenis. Ik ben blank en heb ook geen persoonlijke reden die deze interesse kan verklaren. Ik heb in de loop der tijd veel andere zaken (bordspellen, singles, sinaasappelkistjes en kinderboeken) verzameld en houd vooral van mooie (vaak kleurrijke en tamelijk eenvoudige) afbeeldingen.
Eerlijk gezegd denk ik dat mijn fascinatie met ‘negerboekjes’ vooral gevormd is door het feit dat het als fout of incorrect wordt bevonden. Misschien maakt dat mij in uw ogen verdacht, maar ik verzamel ze niettemin met groot plezier. In elk geval zijn de (overzichts)boeken “Wit over Zwart” en “Zwart” (Kapelle, Tang) voor mij een zeer belangrijke informatie- en inspiratiebron geweest.
Ik stuur u deze mail in de eerste plaats omdat ik geboeid was door het zien van de boeken van een mede-verzamelaar. Ik zou het erg leuk vinden informatie met u uit te wisselen, maar ik kan me voorstellen dat dit voor u minder interessant is. Om u een indruk te geven (ofschoon kwantiteit weinig zegt), ik heb zo’n kleine 200 (voornamelijk kinder-)boeken over dit onderwerp, waarvan zo’n 80 strips/prentenboeken, 100 prozaboeken (met veel missieboekjes van Callenbach etc.), wat bladmuziek etc. Verder heb ik nog wat spulletjes: ijzeren beeldjes, suikerzakjes, spellen, prentbriefkaarten, blikken, reclamemateriaal etc. met afbeeldingen van neger(tje)s.
Misschien zijn er nog spullen bij waarin u geïnteresserd bent. Van alle boeken en ‘dingetjes’ heb ik foto’s, die ik u met alle plezier toestuur. Omgekeerd heeft u misschien dingen dubbel die ik graag zou willen overnemen als u ze zou willen verkopen.
Enfin, sorry van mijn wat uitvoerige mail. Ik zou het leuk vinden contact te hebben over onze (deels) overeenkomende interesse, maar kijk maar of u daar wat voor voelt.
Met vriendelijke groet,
Eddy Raymann
Simon Florisson said:
ik heb er van genoten helaas heb ik niks bedankt geweldig
Mariska Brahm said:
can you find info of the plantation life in the district of Nickery and British Guyana
Anton Versteeg said:
Hallo Carl,
Bedankt voor deze mooie website.
Mijn grootvader, G.M. Versteeg , deed tijdens zijn artsenstudie mee aan twee expedities naar Suriname in het begin van de 20ste eeuw. De Goninini expeditie van 1903 en de Tapanahoni expeditie van 1904. Beide onder leiding van , A. Franssen Herderschee, een boek schreef over beide expeditie expedities. De Franssen Herderschee piek is naar hem vernoemd. Ik heb beide boeken bewerkt en uitgegeven in eigen beheer. De medicijnenstudie was vroeger veel uitgebreider dan nu en mijn grootvader zorgde, naast medische zaken, ook voor de plant- en dierkundige monsters. Ook was hij een verwoed amateur fotograaf. Honderden foto’s, genomen tijdens deze twee expedities zijn te vinden op de fraaie website Geheugenvannederland.nl. (zoek op Gonini, Tapanahoni of Versteeg).
Ik heb de smaak te pakken gekregen en ben nu bezig met bewerkingen van resp. de Nickerie 1900, Coppename 1901, Saramacca 1902, Toemoek Hoemak 1907, Suriname-rivier, 1909 en Corantijn 1910 expedities.
De bewerking houdt in dat ik het Nederlands van begin 1900 omzet naar modern Nederlands, de tekst hier en daar aanpas aan hedendaagse normen, en veel foto’s, kaarten en aantekeningen toevoeg. Mocht er behoefte aan bestaan, dan wil ik u en de lezers op de hoogte houden.
Voor alle duidelijkheid: ik geef de boeken uit in eigen beheer, zonder winstoogmerk.
Anton Versteeg
Annet Doves said:
L.S.,
Ik lees momenteel Wij slaven van Suriname. Ik stuitte op A. Halberstadt, die ik eigenlijk allop uw blog vond. De man heeft voor zover ik kan zien, geen wikipagina. Kunt u ervoor zorgen dat deze omissie wordt rechtgezet?
Met vriendelijke groet
Annet Doves